Chữ nghĩa ngô nghê

Bài này lấy của sư cụ Hinh.

Tất cả chúng ta đều đồng ý rằng ở Việtnam có rất nhiều người tài giỏi. Không nghi ngờ gì nữa, bạn chắc chắn nằm trong số này! ;-))

Vấn đề chỉ là tại sao nhiều chữ nghĩa ngô nghê vương vãi khắp nơi.

…

Bản tin thời tiết ai cũng thuộc.

”Bắc bộ, mây thay đổi …”

”Mây thay đổi…” là chân lý vĩnh cửu. Dự báo một lần cho mãi mãi?

…

Điều này làm ta nhớ đến anh bán đồ trên xe điện ngày nào.

” Mua ngay kẻo hết!
Đồng hồ trang sức đây,
Không phải lên dây,
Không phải lau dầu,
Giờ lúc nào cũng đúng như lúc nào!”

Đành phải nói đến cái chân lý vĩnh cửu, nhưng anh này rao có duyên, vui vẻ, lại có ích cho mua bán. Chứ không phải vì bản thân cái chân lý chết tiệt đó.

Thuốc đánh bả chuột!
Chuột ăn chuột sẽ chết,
Chuột không ăn chuột cũng sẽ chết!
Mời bà con!

Anh là người hỏng mắt. Nhìn một người trong hoàn cảnh như thế vẫn lao động và tìm cách đưa được niềm vui tới những người xung quanh, thật thương yêu và đáng trân trọng.

…

Quay lại, “[Bắc bộ] … mưa vài nơi.“, nghe như đánh đố chứ không còn là dự báo! Ai có thể kiểm chứng được? Bạn có hình dung được sự ngô nghê này bất chấp người nghe suốt quanh năm ngày tháng được không?

”Nhiệt độ thấp nhất từ 25 đến 29 độ, cao nhất từ 30 đến 35 độ“.

Sao không nói luôn thấp nhất 25 độ, cao nhất 35 độ ? Ăn chắc đến mức ngột ngạt. Cô phát thanh đã vậy lại tự sáng tạo, giọng lên trầm xuống bổng, thật diễn cảm, như còn sợ người ta không tin.

Các “đài phát thanh phường” lại bắt chiếc y trang… Ngay cái tên đã đặc bắt chước, loa truyền thanh chứ đâu phải đài phát thanh!

…

Nhiều vị ở địa phương đọc báo cáo oang oang, cứ “một là” xong thì đến “hai là“, rồi lại “một là“… Không biết các bác cố tình đếm như vậy, hay nhầm với tập quân sự “mốt hai mốt“?

…

Góc tường cạnh mấy hàng bia hơi, mấy vị mặt đỏ gay go đứng hàng ngang, ngửa mặt ngắm dòng chữ ”cấm không xxx bậy” trên đầu …

…

Sang chuyện dịch thuật, sự ngô nghê càng được thể.

Ở các nước có chức vị “president”. Ta hôm thì gọi “chủ tịch”, mai thì gọi “tổng thống”, tự mình bày sự rối rắm cho mình.

Nhiều chữ tây có cách cấu tạo danh từ bằng cách đưa vào đuôi -ism. Cái gì cũng dịch “chủ nghĩa”, nghe nặng chình chịch và không đi đến đâu, có khi phản nghĩa. Nếu vậy phải dịch “tourism” là “chủ nghĩa vòng quanh” thay cho “du lịch”, “parallelism” là “chủ nghĩa song song” thay vì “tính năng song hành” hay “vận hành đồng thời”… Có khi đọc một lúc thấy ông nọ giỏi thế, trong một trang viết mà biết đến mấy trăm chủ nghĩa, đúng là nhà siêu tư tưởng tượng! Nhìn tên mới té ra, à ai chứ chàng này thì ta biết từ quá lâu mất rồi … Ông Hứa Chử cởi trần đánh Mã Siêu ngày xưa chứ ai! Thôi…

… “Naive theory” là một khái niệm dành riêng cho các nghiên cứu mang tính nền tảng, nguyên khai, có tính triết học, về các hệ thống tiên để cơ sở của một lĩnh vực nhất định, kể cả của bản thân triết học. Ngôn ngữ được sử dụng ở đây còn ở mức độ tự do cao, chưa được/bị định nghĩa chặt chẽ ở mức sau tiên để, và chưa được/bị công thức hoá hoàn toàn. Thường những bậc hiểu biết rất cao siêu – các ông tổ của một lĩnh vực - mới dám viết về những lĩnh vực này.

Ở ta lắm vị chép ra thản nhiên thành “triết học ngây thơ“, “lý thuyết tập hợp ngây thơ“! Thì cũng … chưa sao… Nhưng rồi ngây ngô tưởng “ngây thơ” thật, huờ theo phê phán cho oai – thế mới chết! Tất nhiên là chưa bao giờ sờ đến tác phẩm nguyên bản!

…

Trở lại chuyện nói năng, ôi chao công thức phát ốm. Cái bệnh này từ hàng ngàn năm nay, quyết không sửa! Xưa mở miệng là ” trời không thể có hai mặt trời, nước không thể có hai vua…”, một lô những công thức đúc sẵn, mạ vàng, dài dòng, trơ ngắc được lôi ra. Thế mà đến hôm nay nhiều vị vẫn say sưa, vẫn tưởng là hay!

…

Những chuyện này thì coi như ai cũng biết cả rồi. Chúng ta thừa trình độ.

Muốn hỏi các bác cái khác cơ.

Một câu thôi.

Nếu ai tặng bạn thêm một bao tải nữa tất cả các cái của nợ ấy, bạn có nhận thêm không?

Ta ngờ rằng “không“.

Nếu “không” thì ta xin hỏi thêm câu nữa.

Liệu các bạn có đủ dũng cảm một hôm đem tất cả mấy cái của nợ đấy vứt ào đi được không?

Chắc được thôi.

…

Nhưng mà tùy các bác đấy nhé !

Các bác mà lại dỗi thì lôi thôi to!